Mijn naam is Annelieke, ik ben 22 jaar en woon in Rotterdam. Mijn werkzaamheden liggen voornamelijk in de culturele sector; ik ben een ambitieus actrice, doe modellenwerk en werk als barista. Ik heb een fijne relatie en woon samen. Depressie en persoonlijkheidsproblemen zijn voor mij een dagelijkse worsteling. Dit hoort allemaal bij mij.

Iedere twee weken schrijf ik een blog. Ik wil mijn eigen psychische kwetsbaarheden delen. Niet omdat het nog nooit gedaan is, maar omdat het te weinig gedaan wordt. Hoe meer mensen zich kwetsbaar opstellen, hoe meer anderen dit ook durven te doen. Erover praten! Openheid creëren is het beste medicijn tegen stigma. Je eigen ervaring delen naar aanleiding van deze blog wordt daarom aangemoedigd.

Leren leven met depressie is het grijze gebied opzoeken voor mij

Hele grote hoogtepunten kan ik momenteel niet ervaren. Dieptepunten wel. De standaardlijn ligt gewoon erg laag. Echt intense momenten van angst komen gelukkig niet vaak voor. Maar wanneer ik mezelf even rust gun, zoals nu tijdens de kerstvakantie, kan het me onverwacht grijpen. Als ik mijn werkmodus uitzet en even loslaat, laat ik blijkbaar ook een deel zelfbescherming los.
Een depressief gevoel kan worden ingegeven door een gedachte of een gedachtepatroon. Bij mij is dat het beklemmende gevoel dat ik iets weet dat anderen niet weten. Namelijk dat er geen enkele reden is, voor wie dan ook, om door te gaan met leven. Dat alle dingen, handelingen, die wij mensen kunnen doen, zinloos zijn. Het leven is zinloos, maar niet iedereen kan daarmee omgaan. Wij zijn niets waard. Ons bestaan is niets waard. En ik weet dat, en de andere mensen niet en daarom kunnen zij gelukkig zijn en doorgaan met leven en ik niet. Heerlijk zorgeloos in onwetendheid.

Ik kan het ‘duister’ zo beangstigend en beklemmend over me heen voelen komen

De dood en het idee van de dood en doodgaan spelen een centrale rol in mijn leven. De dood is zo’n donker, hopeloos vooruitzicht. Het geeft me op de momenten dat ik word gegrepen door diepe angst ervoor een onbeschrijfelijk beklemmend gevoel. Het idee dat ik, de mensen om mij heen, iedereen van wie ik houd ooit zal sterven. Wat zo eng is aan de dood, is dat niemand weet wat het is. Niemand kan mij hierin geruststellen. Het is dan of ik de dood kan voelen, de aanwezigheid, de kans erop. Vervolgens voel ik me zo onbestemd verdrietig, donker, eenzaam. Nietsbetekenend. Niks. Ik kan het ‘duister’ zo beangstigend en beklemmend over me heen voelen komen. Het voelt voor mij echt alsof er iets op mij ligt, een soort donkere doorzichtige sluier die mijn hele perspectief aantast. Vergiftigd. Ik word er soms zelfs misselijk van.

Ik ben bang mensen met mijn deprimerende wereldblik te besmetten

Dit soort gedachten zijn onzichtbaar voor de buitenwereld en daarom ongelofelijk eenzaam. Ik zat gewoon aan de keukentafel met mijn familie en vriend toen ik erdoor werd gegrepen. Ik zou dit nooit met hen durven delen, in ieder geval niet op het moment zelf. Omdat het een thema is waar mensen bang van worden, niet over willen praten. Dit maakte dat ik me van hen distantieerde. In mijn ogen iets waar een enorm onveranderlijk taboe op rust. Iedereen gaat een keer dood en niemand kijkt daar bepaald naar uit. Ik ben bang mensen met mijn deprimerende wereldblik te besmetten. Dat wil ik niet op mijn geweten hebben. Ben je zorgeloos, blijf dan zorgeloos. Ik blijf er wel mee zitten.
Op een goede dag of goed moment kan ik denken: dat komt wel wanneer het komt. Iedereen moet eraan geloven, gedeelde smart is halve smart, toch? Laatst zei ik dat ook tegen een meisje van 7 jaar met wie het ineens over de dood ging. Ze had het over ‘weg-zijn’ van de aarde. En toen zei ik dat iedereen een keer weg zal zijn, dus dat het dan minder erg is. Zou toch mooi zijn als ik mezelf op slechte momenten zo gerust zou kunnen stellen als zij toen was.

Het leven is zinloos, maar wat dan nog?

De dagen erna moest ik hier echt van bijkomen. Ik ben opgebrand, mijn hele lijf voelt zwaar, nadenken is lastig. Een groot verschil is wel dat ik mijn leven weer in perspectief kan zien. Het gebrek aan zingeving kan weer meer naar de achtergrond verdwijnen. Ik maak weer stomme grapjes met mijn vriend en broers. De gedachte komt op: het leven is zinloos, maar wat dan nog?

Mijn ziekte geeft irreële gedachtes in die als waarheid worden bestempeld door mijn brein

Ik probeer de angstige, wanhopige en hopeloos lijkende momenten te zien als symptoom van mijn ziekte. Mijn ziekte vertelt me dat mijn leven niets waard is, de onvermijdelijke dood een reden is om er maar meteen mee op te houden. Dat het geen zin heeft om zorgeloos te leven omdat ik mezelf dan voor de gek houdt. Mijn ziekte geeft irreële gedachtes in die als waarheid worden bestempeld door mijn brein. Hoe ik hier nu mee omga helpt me een beetje; ik probeer sommige gedachten te labelen als ingegeven door mijn depressie. Vervolgens registreren en weggooien als ze me alleen maar schaden. Dit probeer ik zonder zelfstigma, zonder waardeoordeel. De balans hierin vinden, vind ik enorm moeilijk. Daarnaast vertelt mijn ziekte me dat ik niemand mag belasten met deze angsten. En ik realiseer me steeds vaker dat dat niet klopt. Dat ik het waard ben om hulp te vragen, ook als het gaat om deze gedachtes.

Depressie is angst voor het leven, maar niet dood willen

Deze momenten leren mij, en misschien anderen ook, wat depressie niét is. Het idee van de dood is zo beangstigend, dat ik weet dat dat niet de uitweg is. Depressie is angst voor het leven, niet meer willen leven. Maar niet dood willen. Ook dit actief proberen te beseffen helpt me zoeken naar een oplossing, in plaats van het op te geven. Ik wil en moet door.
Ik hoop ooit terug te kijken op een periode in mijn leven zoals deze. Dat betekent namelijk dat ik er mee om heb leren gaan, in ieder geval er uit kan komen.

Herkennen jullie deze connectie depressie en dood? Hoe gaan jullie om met dit thema? Hebben jullie nog adviezen?

In mijn volgende blog: depressie en werk. Hoe kun je de balans vinden tussen kiezen voor je mentale gezondheid op dit moment en kiezen voor je mentale gezondheid op de lange termijn? Grenzen stellen, maar niet blijven hangen in je somberheid.

Annelieke Joosten